Het was druk afgelopen maandag 12 september in het provinciehuis in Utrecht. Meer dan tachtig mensen waren daar bijeen gekomen om te praten over de revitalisering van het archieftoezicht. Geen een spreker leek het woord revitalisering vlot uit te kunnen uitspreken en de betekenis is ook niet direct te duiden.

Ik zal een poging wagen. Deze week wordt een wetsvoorstel behandeld om het archieftoezicht anders vorm te geven. Het verschil op toezicht op zorg en beheer komt te vervallen. Door gemeenten moet horizontaal aan de gemeentearchivaris worden verantwoord, in plaats van verticaal aan de provinciaal archiefinspecteur. Elke gemeente heeft hierover een brief in juli 2011 ontvangen van d...

De verantwoording gebeurt op grond van de zogenaamde KPI's, niet alleen over het beheer van de archieven die nog bij de gemeenten staan. De KPI rapporteert ook over de archieven in de archiefbewaarplaats.

Het college van een gemeente moet de KPI overleggen aan de gemeenteraad en de gegevens zullen worden gebruikt voor de website waarstaatjegemeente.nl. De provinciaal toezichthouder verdwijnt niet, die gaat op grond van een zogenaamde interventieladder bij taakverwaarlozing ingrijpen. Er schijnt een notitie in de maak te zijn met de titel Nieuwe Schoenen, waar dat verduidelijkt wordt. Gemiste kans is dat op maandag daar geen openheid van zaken over werd gegeven. Ook werd niet duidelijk wanneer een en ander in werking gaat treden, 1 januari of 1 juli.Bij gemeenten heerst daar veel verwarring over. De VNG brief is niet door een ieder begrepen. Daarbij schijnen met name in het noorden van het land niet alle gemeenten een gemeentearchivaris in dienst te hebben. Volgens Jamil Jawad van de VNG moesten de gemeenten maar direct van start gaan. De presentaties en foto's van de dag vind je op deze link. 

 

 's Middags werden er nog stellingen geponeerd, maar echt actief werd niet gereageerd.

Misschien waren de stellingen niet prikkelend genoeg. Heb je zin en energie om je mening te geven, aarzel niet…..

 

  1. Horizontale verantwoording is geen toezicht

 

  1. Kaders en instrumenten zijn belangrijker dan positionering

 

  1. Advisering is onmisbaar voor effectief toezicht

 

   4. Omwille van de professionalisering van het toezicht-nieuwe-stijl en met het oog op ketenafhankelijkheden tussen overheden moeten toezichthouders bereid zijn tot het opgeven van de eigen werkwijze en autonomie

 

  1. Effectief interbestuurlijk toezicht kan niet zonder een archivaris die klokkenluider durft te zijn

 

  1. Daar waar geen archivaris is benoemd, is per definitie sprake van taakverwaarlozing

 

 

Weergaven: 1229

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Mag ik hier een stelling aan toevoegen?

'Horizontaal toezicht is alleen effectief in combinatie met consequente toepassing van de interventieladder door het hogere bestuursorgaan'...

Toelichting hierop: horizontaal toezicht (dus door de archivaris van de eigen organisatie, of zijn archiefinspecteur) heeft slechts een signaleringsfunctie. Indien de eigen zorgdrager vervolgens geen actie onderneemt om gesignaleerde knelpunten aan te pakken, dient onherroepelijk de interventieladder ingezet te worden door het bovenliggende bestuursorgaan. Zo niet, dan verwordt horzontaal toezicht tot een tandenloos principe.

@Bas, in mijn optiek had dat ook besproken moeten worden afgelopen maandag. Maar we hebben nog steeds niet de beschikking over de nota nieuwe schoenen, dus de exacte punten van taakverwaarlozing ken je niet en volgens de VNG moet je al aan de slag gaan. Zelf had ik liever gezien dat horizontaal archieftoezicht echt was versterkt dan te verworden tot een rapportenproducer.

Ik ben ook zeer benieuwd hoe de interventieladder zal worden toegepast en of daar weer onderlinge verschillen tussen de provincies optreden zoals nu bij de beleidsregel vervanging. Overigens heb ik al gemerkt dat sommige provincies hun archiefinspectie in ieder geval wat formatie betreft hebben uitgekleed.

Overigens: kunnen wij als gemeentelijke archiefinspecteurs ook werken met dezelfde interventieladder, waarbij onze laatste stap is de zaak overhevelen naar de prov. archiefinspectie of weigering machtiging tot vernietiging te tekenen?
Goede vraag voor Jamil Jawad, ga hem doorlinken.

De VNG betreurt in haar bijzondere ledenbrief van vandaag 23 september dat het kabinet in de rijksbegroting geen aandacht heeft voor de vermindering van het interbestuurlijk toezicht.

Centraal zal de website waarstaatjegemeente komen te staan i.p.v. de vele informatieverplichtingen.

 

Klik op deze link voor de volledige tekst.

Wat is er nu feitelijk veranderd?  Natuurlijk, er is een KPI als instrument geïntroduceerd als (hoofd)onderdeel van het informatiearrangement. En we noemen het nu geen specifiek maar generiek toezicht en lijkt door de interventieladder alsof er een middel aan wordt toegevoegd wat voordien niet bestond. Maar noemde we dat toen niet bestuursdwang, is zelfs een paar keer toegepast en misschien wel onvoldoende benut als instrument, maar komt feitelijk op hetzelfde neer.

 

Aanvankelijk leek het of de provinciale inspectie in eerste instantie zich passief zou opstellen en pas actief bij eventuele taakverwaarlozing, maar dat zal waarschijnlijk helemaal niet geval zijn. Zij zullen waarschijnlijk ook actief zorgdagers blijven benaderen/bezoeken. Die zullen zich dan ook afvragen wat er nu eigenlijk verandert.

 

Binnen de huidige gemeentelijke (horizontale) inspectietaak kan je het mechaniek van een interventieladder nu al in je inspectieproces opnemen. Maar wanner je dit gaat zien als de interventieladder zoals de provincie hanteert moeten we ervoor waken dat die dan niet als de laatste stap hiervan, maar de hele interventieladder weer opnieuw gaan inzetten. Dan wordt het voor die zorgdrager wel een merkwaardige gang van zaken. 

 

En inderdaad Bas, het stelt niet zoveel voor wanneer de provincie niet direct in actie komt bij taakverwaarlozing, maar juist dat is niet zeker om de doodeenvoudige reden dat de provincie in algemene (generieke) zin naar betreffend zorgdrager zal kijken. Met andere woorden, doet een zorgdrager het op andere sectoren best wel redelijk, kan alsnog worden besloten geen actie te ondernemen, ook al is er sprak van taakverwaarlozing..
En laten we eerlijk zijn, ook de provinciale archiefinspecties zijn afhankelijk van de politieke bereidwilligheid van GS om bestuursdwang toe te passen ;-)

"Daarbij schijnen met name in het noorden van het land niet alle gemeenten een gemeentearchivaris in dienst te hebben."

Volgens mij heeft dat eerder met gemeentegrootte te maken dan met geografie. Onze gemeente heeft ook geen gemeentearchivaris in dienst. Het toezicht op het beheer van de archiefbescheiden, die niet naar de archiefbewaarplaats zijn over gebracht, wordt in de Archiefwet 1995 bij de gemeentesecretaris gelegd indien geen archivaris is benoemd. (uit onze gemeentelijke archiefverordening)

Ook opvallend is dat de eis dat de provinciale archiefinspecteur tot archivaris is opgeleid, komt te vervallen met ingang van 1 juli 2012.

Je zou de situatie kunnen krijgen dat een inspecteur gespecialiseerd op het vakgebied ruimte een oordeel moet gaan vellen over een informatiehuishouding van een gemeente.

Antwoorden op discussie

RSS

© 2024   Gemaakt door Marco Klerks.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden