Privacy is hot. In de schappen van de boekwinkel deze week een dubbeldik nummer van HP/De Tijd, het vrouwenblad Libelle en ook het artikel Privacylessen voor technici in het katern wetenschap van het NRC afgelopen zaterdag die boekdelen spreken over de onrust over privacy en databases. Kohnstamm van het College Bescherming Persoonsgegevens bepleitte onlangs voor de bescherming van privacy bij de inrichting van informatiesystemen van de overheid. Bedrijven moeten hiertoe gestimuleerd worden. In Tilburg wordt er op 10 en 11 mei zelfs een congres aan gewijd.

Wat is er aan de hand ? Was informatie niet altijd openbaar ? Was het in analoge vorm geen bedreiging voor de privacy, de Wet Bescherming Persoonsgegevens is ook al enige jaren oud.

Na twintig jaar worden overheidsarchieven, op dit moment vrijwel altijd analoog, op grond van de Archiefwet 1995 openbaar gemaakt door deze over te dragen aan een gemeentearchivaris. Deze gemeentearchivaris is beheerder van een openbare archiefbewaarplaats. Tot het moment van de overdracht ressorteren de overheidsarchieven onder het regime van de Wet Openbaarheid van Bestuur, een wet die er voor zorgt dat een burger recht geeft op overheidsinformatie. Het concept van één Algemene Wet op de Overheidsinformatie, die zow....

De transformatie van analoge naar digitale informatie zorgt voor deze onrust en vraagt om een andere manier van benadering en bewustwording van de materie. Een bouwarchief dat in een analoge vorm sinds jaar en dag op grond van de Woningwet openbaar is, is dat niet als deze in digitale vorm wordt gepresenteerd op een website. De gemeente Nijmegen krijgt een motie van afkeuring over haar heen, dat terwijl de gemeente Tilburg het digitale bouwarchief via een DIGID laat raadplegen, hiervoor wordt gecomplimenteerd, Als het digitaal is, zou het betrekking hebben op een actieve openbaarmaking en bij analoog is er sprake van passief handelen ? Dit lijkt een eenvoudig vraagstuk, maar wat als gegevens voor andere doeleinden worden gebruikt. Vingerafdrukken, afgestaan ten behoeve van het paspoort, mogen ook worden gebruikt ten behoeve van opsporing. Databestanden worden centraal opgeslagen. er blijken ook privacygevaren te zijn met de landelijke databank met medische gegevens voor het elektronisch patiëntendossier.

Bezorgdheid is er niet alleen voor de privacy van de overheidsinformatie. Facebook kondigde nog niet zo lang geleden aan dat bepaalde gebruikersgegevens - zoals woonplaats, interesses en vrienden - voortaan standaard openbaar is. Als je een eenmanszaak hebt en je staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, ben je wat privacy betreft geheel vogelvrij.

Als gemeentearchivaris vormen openbaarheid en de privacybescherming een kerntaak waar ik vrijwel dagelijks mee word geconfronteerd. Het pleidooi dat Kohnstamm eerder deed wil ik graag steunen. Een pleidooi dat begint bij bewustwording, niet alleen bij de technici die de systemen ontwerpen, maar ook bij de informatiespecialisten die hierbij betrokken zijn.