Voor alle medatatijgers: een mooie blog van Michael Brackett over het einde van een concept

Michael Brackett gooit hier een m.i. belangrijke knuppel in het hoenderhok door te stellen dat het concept "metadata" nutteloos en zelfs verwarrend en schadelijk is geworden. 

Ik ben het met hem eens en heb die mening al een jaar of tien. 

Maar dat zou dus voor iedereen die ISO 23081, richtlijnen, toepassingsprofielen en checklists uit haar/zijn hoofd kent en/of die (voor de zoveelste keer in de afgelopen decennia) ijverig werkt aan kaders, richtlijnen,schema's, handreikingen en cursussen etc etc etc wel een stevige conceptuele omslag betekenen. Het zou bijvoorbeeld dus ook betekenen dat de Archiefregeling herzien zou moeten worden. 

Mijn vraag: wat vinden jullie van wat Brackett stelt? Eens of niet eens? Inspirerend of demotiverend? 

Weergaven: 912

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Frans, 

Vaak ben ik het eens met je, maar hier moet ik toch een streep trekken. Een inventarisatie bouwvergunningen onlangs in mijn organisatie (op welke locaties en in welke opslagsystemen zijn onze bouwvergunningen te vinden?) heeft weer eens dubbel en dwars aangetoond dat het onvoldoende toekennen van metadata (of zoals Brackett stelt: meta-data of ook meta data) tot volstrekte onvindbaarheid van documenten en dossiers leidt. 

Ik vind dus de discussie over definities niet zo relevant; natuurlijk zijn er aanpalende gebieden die ook dankbaar gebruik maken van de terminologie. Belangrijker is naar mijn idee dat informatie en documenten (dossiers/zaken?!) terugvindbaar zijn. Dat kan door zowel ongestructureerd (full-text) als gestructureerd (via metadata) te zoeken. Ik hoop dat ons vakgebied nog lang het belang van goede beschrijvingselementen mag bewijzen: alle zoekmachines zijn dankbaar om de ruis te beperken. En "ons" vakgebied? Dat zijn tegenwoordig zowel de Documentaire Informatie Voorzieners als de Informatiespecialisten - what is in a name?

Ha Antony,

Was het maar waar dat een naam niet belangrijk is! 

Wat Brackett zo helder beschrijft, is dat iedereen de term weer net even anders gebruikt. Bovendien voert hij de ijzersterke redenering op: My business data can be someone else's metadata. Of andersom: "metadata" van eeuwen geleden, zijn vaak wat wij als originele archiefbescheiden beschouwen. Waarop wij weer "metadata" maken, die over een tijdje weer beschouwd gaan worden als bijvoorbeeld de business data van onze tijd, waar weer "metadata" aan worden toegevoegd. Enzovoort.

 

Het begrip is dus zo vloeibaar en buigzaam dat het nietszeggend is geworden. Want er zijn zoveel contexten van informatie mogelijk, dat je geen goed statisch containerbegrip als metadata meer kunt gebruiken.

De discussie gaat trouwens niet over het al of niet belangrijk zijn van data die bijv toegankelijkheid van informatie dienen te waarborgen. Maar ook die toegankelijkheidsdata zijn contextueel bepaald: namelijk op basis van wat wij nu vinden wat toegankelijkheid inhoudt.

Frans

Het linkje zit onder "hier" in mijn tekstje, maar hierbij de link geheel onthuld: http://tdan.com/the-meta-data-fiasco/18502

Ik ben met je eens dat Brackett een helder verhaal met goede argumentatie heeft, maar er zijn wel meer begrippen die in de loop van de tijd verschillende betekenissen hebben. Er is niemand die mij kan uitleggen wat informatiemanagement echt is, want het begrip informatie is ook zo'n container waar van alles onder kan vallen. En de mooiste van de laatste tijd is naar mijn bescheiden mening toch echt Enterprise Content Management; mijn hemel wat een oude wijn in nieuwe vaten. 

Dus hetgeen Brackett aansnijdt is van alle tijden - dat betekent dat we er misschien iets mee moeten, maar ik vind het oneindig veel belangrijker dat "we" met metadata opdrachtgevers, management en andere stake-holders de laatste jaren weer kunnen overtuigen van het belang van een goed functionerende informatievoorziening (of informatiehuishouding? of informatiebeheer?). 

Dag Frans,

 

Ik vind dit eerlijk gezegd geen knuppel in het hoenderhok.

Ja, metadata als term kan door mensen verschillende geïnterpreteerd worden. Dat hangt ook af van de context waarbinnen mensen opereren. Het ontbreken van een heldere definitie die wereldwijd op dezelfde manier wordt geïnterpreteerd wordt helpt dan ook niet. Dat ‘probleem’ helpt dan ook niet om het belang en de betekenis van metadata voor eenieder duidelijk te maken. Wat hij schrijft over de schrijfwijze van metadata (meta data of meta-data) staat hier los van, dat vind ik een beetje gemier.
En ja, normalisatie en controle van de kwaliteit van de metadata is belangrijk om de waarde ervan te vergroten. In die zin ben ik het met Brackett eens. Maar het is ook niet nieuw.

Mij wordt het niet geheel duidelijk wat het fiasco precies is waar Brackett over schrijft. Is het een fiasco omdat de kracht van metadata niet volledig benut wordt door het ontbreken van een eenduidige definitie die door iedereen gebruikt wordt? Het kan altijd beter, maar om het een fiasco te noemen gaat mijns inziens veel te ver. En welke ‘cause’ gaat er verloren?

Volgens mij staat in het artikel het concept metadata an sich helemaal niet ter discussie. Het gaat meer (en weer) over semantiek. Daarom ben ik het ook niet eens met datgene wat je zelf zegt.
ISO 23081, de Richtlijn, toepassingsprofielen e.d. zijn juist belangrijk, omdat deze  een nadere semantische invulling geven binnen de context die ik gemakshalve maar even ‘duurzame toegankelijkheid’ noem. Het zijn ook middelen om te kunnen normaliseren (naar een gemeenschappelijk kader) en kwaliteit van metadata te kunnen verbeteren (dus niet alleen welke metadata vast te leggen, maar ook afspraken maken over hoe deze vast te leggen). En ja, die middelen kunnen ook verbeterd worden.

Je hebt het over een conceptuele omslag. Ik ben het niet eens met je stelling om het concept metadata overboord te gooien, maar een omslag zoals jij voorstelt veronderstelt dat er een ander, beter concept is dat gebruikt zou kunnen worden. Wat zou jij graag zien in plaats van het concept metadata? Op welke manier zou de Archiefregeling aangepast moeten worden?

Beste Frans,

Uiteraard (!) ben ik het niet met jouw en Michael eens. Maar das ook niet belangrijk wat ik vind ;)

Belangrijk is wel dat in mijn ogen Brackett in zijn artikel het nut van metadata niet als positief ervaart, van de andere kant refereert hij wel aan twee verschilleden contexten.

Die van een groep mensen en de context van een organisatie.

Volgens mij zit daar niet alleen het probleem maar ook de oplossing. Dat lees je ook ihkv Big data. De eerste fase in Bigdata is om data (taal/woorden/tags)  eenduidig te valideren de tweede is om (meta)data / tags / trefwoorden / onderwerpen betekenis te geven.

Eén woord is nog geen zoekwoord maar twee woorden bij elkaar begint al iets te worden. Ik vergelijk het maar met wat ik eens ooit bij SOD geleerd heb, dat de waarde die ik in een veld invul, bepaald wordt door de naam van het veld ;) dus met andere woorden het woord dat ervoor staat.

In dat geval heb ik dus al twee woorden te pakken en begin ik metadata al een beetje beter te begrijpen.

Bijvoorbeeld het woord Aanvragen, kan op zichzelf al meerdere betekenissen hebben. Het kan een totaal / aantal inhouden van alle aanvragen (de meervoudsvorm) en het kan een actie inhouden (als werkwoord). En als je vervolgens de veldnaam toevoegt bijvoorbeeld dat het werkwoord Aanvragen voorkomt als een Activiteit (geen handeling of taak oid) dan weet ik al weer een beetje meer.

Het werkwoord Aanvragen samen met het woord Activiteit komt voor binnen de context van een proces bijvoorbeeld, of een zaaktype zo je wilt. Dit betekent dat als je niet met twee woorden spreekt maar met drie woorden, dat metadata nog meer tot de verbeelding, terugvindbaarheid en begripsvorming gaat spreken.

Ervan uitgaande dat het woord Aanvragen als werkwoord voorkomt een activiteit en binnen de kaders van een proces dan is het van belang om die procesnaam te weten. Dus voegen we er (binnen de organisatorische context ! )nog een metadata kenmerk aan toe. Het proces Evenementenvergunning aanvragen (is voor mij een zaaktypenaam) of  Aanvragen evenementenvergunning (is voor mij een procesnaam). Klein detail het gaat hier blijkbaar om meerdere evenementen (meervoudsvorm).

Aanvragen is dus de Activiteit behorende bij Evenementenvergunning aanvragen als zaaktype.

En dan zijn we er nog niet want de vraag is dan binnen welke context hoort het zaaktype Evenementenvergunning aanvragen. Wellicht (afhankelijk van de organisatie)  behoort het zaaktype Evenementenvergunning aanvragen  tot het product Evenementenvergunning.

En zo kun je ook de vraag stellen en wie voert die activiteit Aanvragen binnen het proces Aanvragen Evenementenvergunning uit? Dan kun je bijvoorbeeld het metadata kenmerk van een functie of rol relateren.

Op die manier denk ik dat we met metadata bezig moeten zijn. Maar ik kan me voorstellen dat hele volksstammen dat niet zien zitten.

Compleet en concreet kun je metadata in mijn ogen alleen beschouwen binnen een context. Dat noem ik een kenniskaart.

Product                              Proces                                                Zaaktype                                           Activiteit

Evenementenvergunning -> Aanvragen Evenementenvergunning -> Evenementenvergunning aanvragen -> Aanvragen

De moraal van het verhaal is de context van metataal en die kennen we allemaal ;)

Gr Klaas van der Heijden

Aanvragen (Activiteit)

Ik heb nog niet eens gereageerd op de merendeels hoogst interessante en hoogwaardige antwoorden op mijn post. Ik herlas een artikel van mij uit 2014 dat in COMMA is verschenen (zie http://online.liverpooluniversitypress.co.uk/doi/abs/10.3828/comma....) , en helaas (nog) niet in Open Access beschikbaar is. Daar beschrijf ik wat duidelijker en concreter wat ik bedoel met de stelling dat het concept "metadata" als iets dat onderscheiden kan worden van een "archiefstuk", inmiddels achterhaald is.

Ik citeer: "I would like to add the following consideration about the definition and nature of metadata. Metadata are seen as ‘data about data’ and in the world of Records Management it is often used as ‘data about records’ (as for example ISO 23081 does).34 This definition made a lot of sense in an analogue world where, for example, the inventory of records (the ‘metadata’) was separated from the records themselves. Nowadays, however, the distinctions between data and metadata continue to become more and more blurred. In a digital world it is hard to tell when data should be considered a part of the record, or when they should be seen as ‘metadata’, and as such not part of a record. It is for this reason that the PDF/A format, for example, includes descriptive metadata. It is also for this reason that standards like METS are designed in such a way that all data and bit streams can be included in one le. ‘Metadata’ about descriptive, legal, logistic and technical aspects, for example, might become considered as data that have become part of the record itself."

We bereiden momenteel een S@P publicatie voor over " Archives and Information Philosophy" waarin dit thema waarschijnlijk ook terugkomt.

Er zijn data, die op enigerlei wijze met elkaar verbonden zijn. En in iedere relatie (context) kan de functie en de zelfs de betekenis van die data verschillend zijn. En afhankelijk van hoe belangrijk we die relatie vinden, behouden we de data en de relaties. Zo basaal is het ongeveer. Maar achter die bijna banale vaststelling gaat natuurlijk een extreem complexe wereld schuil. Onze wereld. Waar Klaas hierboven m.i. een uitstekend voorbeeld van geeft.

Antwoorden op discussie

RSS

© 2024   Gemaakt door Marco Klerks.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden