BREED - over de grenzen van informatie
NETWERK VOOR DE INNOVATIEVE INFORMATIEWERKER
Gratis scans als gevolg van de Wet Hergebruik Overheidsinformatie ?
Een opmerkelijk bericht deze week over gratis scans. Het Utrechts Archief, Zeeuws Archief en Noord-Hollands Archief gaan vanaf 5 oktober gratis scans van archiefstukken aanbieden als gevolg van het inwerking treden van de Wet Hergebruik Overheidsinformatie (WHO).link
Mijn vraag is of iemand weet of het begrip gratis en WHO echt een relatie hebben. In de regels over het hergebruik van overheidsinformatie staat het volgende:
Ook kan het publiek van de openbare archiefbescheiden kopieën (afbeelding en bewerking (laten) maken, al dan niet digitaal voor eigen (her)gebruik. Voor (her)gebruik worden op grond van de Archiefwet 1995 (hierna: Aw) de marginale kosten berekend.
En ook:
Alle instellingen die onder de reikwijdte van het wetsvoorstel vallen mogen straks een vergoeding vragen van maximaal de marginale verstrekkingskosten. Het staat instellingen eveneens vrij om geen vergoeding te vragen.
Het is dus wel toegestaan om kosten in rekening te brengen, dat staat los van het feit of dat wenselijk is.
Maar als scans inderdaad gratis ter beschikking gaan komen, gaat dat dan ook gelden voor andere archiefbescheiden van de archiefdiensten zoals foto's en akten van de Burgerlijke Stand op de website Wiewaswie?
Ik ben benieuwd naar de antwoorden.
Berichten in deze discussie
-
Permalink Antwoord van Bob Coret op
-
> Maar als scans inderdaad gratis ter beschikking gaan komen, gaat dat dan ook gelden voor andere archiefbescheiden van de archiefdiensten zoals foto's en akten van de Burgerlijke Stand op de website WieWasWie?
Op WieWasWie staan volgens mij geen of niet veel scans van akten, die staan vooral op de websites van de archiefinstellingen zelf (waar WieWasWie heen linkt). Maar, bij akten van de BS denk ik al snel aan de meta-data van deze aktes, waar WieWasWie op "draait". Ik probeer deze al langere tijd open te krijgen, zie bijv. de open innovatie brief. Met de WHO in de hand kan ik de archiefinstellingen nu om deze meta-data verzoeken zodat ik deze bijv. op Open Archieven kan hergebruiken. Archiefinstellingen kunnen mij en andere hergebruikers geen marginale kosten doorberekenen voor deze meta-data daar zij de gegevens al gratis aanbieden aan een partij (het CBG), het discriminatieverbod zorgt voor een level playing field.
-
-
Yvette Hoitink zei:
Er is al wel langer sprake dat er een betaald abonnement voor WieWasWie gaat komen voor de geavanceerde zoekmogelijkheden. Ook dat lijkt me niet in de geest van de Wet Hergebruik Overheidsinformatie, hoewel je de gegevens ook via de gratis versie kunt bereiken.
Een betaald abonnement voor WieWasWie past juist in de geest van de Wet Hergebruik Overheidsinformatie! (ik zie het CBG hierin als particuliere organisatie die een dienst exploiteert op basis van open data waar archiefinstellingen voor betalen) De wet wil juist stimuleren dat data wordt hergebruikt, dat hier geld mee verdient is geen probleem, sterker nog dat is goed voor de economie/werkgelegenheid. Punt is, je kunt geen geld verdienen met alleen de data (en nu dus ook niet met de scans), zeker als deze elders gratis ter beschikking wordt gesteld. Maar je kunt wel toegevoegde waarde diensten ontwikkelen op deze data waar mensen voor willen betalen! Op Open Archieven is de data vrij doorzoekbaar en in te zien, maar voor enkele diensten moet je (eenmalig) een abonnement afsluiten. Functionaliteit die binnen dit abonnement wordt geboden is bijv. een monitoringfunctie (e-mail als zoekopdracht nieuwe gegevens biedt voor zoekopdracht) en een conversiefunctie (de data downloaden in andere formaten zoals PDF en GEDCOM).
-
Permalink Antwoord van Yvette Hoitink op
-
Bob Coret zei:
Ik zie het CBG hierin als particuliere organisatie die een dienst exploiteert op basis van open data waar archiefinstellingen voor betalen
Ja, als je het CBG ziet als een particuliere organisatie wel, maar als je het ziet als een uitvoerder die in opdracht van de archieven hun genealogische dienstverlening regelt niet. Geen idee hoe die verhouding formeel zit.
-
Permalink Antwoord van George Homs op
-
De discussie over het verdienmodel voor instellingen is nogal interessant. Je kunt je de vraag stellen of het betalend maken van scans wel degelijk een goede bron van inkomsten is/was. Hoeveel concrete bestellingen krijgen de instellingen binnen? En, hoeveel kost het personeel, de technologie, het betaalsysteem... om die bestellingen te doen draaien. Moeilijk over te oordelen zonder open feedback van de instellingen hierover. Echter, het zou me helemaal niet verwonderen dat de kosten doorgaan stukken hoger liggen dan de inkomsten. En, dan kan je beter de toegang tot de gegevens gewoon gratis maken, want dat spaart in dat geval kosten uit. Wellicht is het betalen voor scans en inzage een interessant experiment geweest - maar mogelijk ook een verliespost? Misschien zijn er nog altijd heel wat mensen die graag een scan op papier willen, maar ik denk dat steeds meer mensen het gewoon digitaal willen hebben (en ze kunnen het steeds printen).
-
Permalink Antwoord van Yvonne Welings op
-
Vroeger was het inderdaad zo dat je de kosten voor het in rekening brengen uit economisch oogpunt in de meeste gevallen hoger waren dan de verdiensten. Zo hebben ze (we) bij het Rijksarchief in Noord-Brabant, nu BHIC, wel eens uitgerekend wat het kost om een kopie te maken waarvoor in de studiezaal 50 cent in het guldentijdperk werd gerekend. Bezoekers klaagden dat ze bij de Albert Heijn een fotokopie voor 10 cent konden kopen. Maar ja, de AH had in die tijd nog geen DTB-registers in de kast staan. Een kopie kostte omgerekend feitelijk 10 gulden als ik me goed herinner. Het apparaat om de microfiches te printen was destijds ontzettend duur en bezoekers dienden geassisteerd te worden, van eenvoudige bediening was geen sprake.
Webwinkels zitten vaak standaard in pakketten, die kosten zijn relatief lager. Deze zijn overigens niet kostendekkend. De kosten voor personeel en printers zijn er niet meer als het automatisch wordt ingeregeld. Het kost juist weer geld als bepaalde doelgroepen een beroep doen op archiefdiensten om gratis te leveren, dat vraagt personeelskosten.
De mogelijkheid bieden om op hoge resolutie te kunnen downloaden op de website is waarschijnlijk op de lange termijn duurder dan de eenmalige kosten van het digitaliseren zelf. Die kosten worden vaak niet in beeld gebracht.
Dan speelt er ook nog het issue auteursrechten bij foto's en kranten. Veel archiefdiensten hebben noodgedwongen de beeld- en krantenbank op zwart moeten zetten. Aan de ene kant lijkt het redelijk om auteurshebbenden te betalen, wie betaalt dan ? Het lijkt mij dat dat degene moet zijn die van de bestanden gebruik maakt.
Je kunt je dan nog wel afvragen of dit soort bestanden vallen onder de wet hergebruik overheidsinformatie.
Het is goed om met elkaar hier goed over na te denken en ervaringen te delen.
-
-
Het lijkt mij inderdaad ook redelijk dat de gebruiker de auteursrechtenvergoeding betaalt. Die kosten lijken me nou typisch kosten die je extra maakt omdat die bezoeker die scan wil hebben, waarmee ze dus door te berekenen zijn als marginale kosten.
-
-
Gerelateerd hieraan: gaat dit ook een einde betekenen aan de watermerken of lijnen over de scans, zoals sommige archieven hanteren? Die lijken me nu typisch bedoeld om hergebruik tegen te gaan.
-
-
Ik ken deze praktijk niet, wel de vraag om authentieke afschriften, vaak zijn die leges althans in Tilburg gelijkgeschakeld met Burgerzaken. Maar daar wordt specifiek om gevraagd, erfrecht e.d.
-
-
@Yvonne Welings
Twee voorbeelden:- Viewer van AlleGroningers zet lijnen door het beeld. Zij vragen 6 euro (!) per download.
- Viewer van Gelders Archief zet beeldmerk door het beeld. Maar downloaden is gratis, en die scans bevatten geen watermerk. Hier snap ik het nut dus niet van het watermerk in de viewer, wat het alleen maar lastiger maakt om de informatie te lezen.
De authentieke afschriften vind ik ook een interessante. Ik vraag die regelmatig op voor opdrachten voor advocaten en notarissen en die andere archieven houden ook de gemeentelijke leges aan; rond de 13 euro per akte.
-
-
Ik heb trouwens inmiddels antwoord van Amsterdam. Ze houden vast aan de bestaande tarieven, die zijn vastgesteld door de gemeente. Volgens hen is dat een laagdrempelige manier die aansluit bij de nieuwe wet.
-
-
Tja, wellicht bekijken ze het momenteel zo. Wie weet zal Bert de Vries dat anders gaan bekijken? Ik vond althans vandaag het gesprek met Ariela Netiv interessant. Citaten...
"Of je stopt je data en plaatjes achter een betaalmuur, of je stelt ze beschikbaar als open data. Nadeel van de eerste optie is dat het nooit genoeg geld oplevert en dat je voortdurend met mensen in de clinch ligt."
"Er gebeuren heel leuke dingen als mensen merken dat je je data gratis en als open data beschikbaar stelt."
https://archief2020.nl/nieuws/zo-kan-het-ook-open-data-meer-waar-vo...
-
-
En bedankt dat je de vraag bij het Stadsarchief stelde, Yvette !
Yvette Hoitink zei:Ik heb trouwens inmiddels antwoord van Amsterdam. Ze houden vast aan de bestaande tarieven, die zijn vastgesteld door de gemeente. Volgens hen is dat een laagdrempelige manier die aansluit bij de nieuwe wet.
- ‹ Vorige
- 1
- 2
- 3
- Volgende ›
Partner(s)
Sponsor(s)
Direct naar...
© 2024 Gemaakt door Marco Klerks.
Verzorgd door
