Expertmeeting Datasets en bewaarbelangen Groningen

Gegevens gebeurtenis

Expertmeeting Datasets en bewaarbelangen Groningen

Tijd: April 13 2018 vanaf 13.00 to 17.00
Locatie: Academiegebouw,
Straat: Broerstraat 5
Plaats: 9712 CP Groningen
Website of map: https://www.rug.nl/staff/loca…
Soort gebeurtenis: expertmeeting
Georganiseerd door: Rienk Jonker / Erwin Karel
Meest recente activiteit: 5 Jul 2018

Naar Outlook of iCal (.ics) exporteren

Omschrijving gebeurtenis

Samen met Erwin Karel, universitair docent geschiedenis aan de RUG organiseer ik op 13 april 2018 een kleine expertmeeting bij de RUG over bewaarbelangen voor datasets die gebruikt worden als open data, voor big data en bijvoorbeeld het data gestuurd werken. Het gaat in eerste instantie om datasets van overheden.

Doel van de meeting is een discussie over het belang van dergelijke data over langere termijn los te maken, die uiteindelijk gaat doorwerken in een landelijk bewaarbeleid.

Mocht u geïnteresseerd zijn dan horen ik dat graag voor 9 april. Het maximale aantal deelnemers is beperkt tot 40, er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar, de deelname is kosteloos.

Aanmelding kan via rienk.jonker@leeuwarden.nl

Locatie: Academiegebouw Rijksuniversiteit Groningen (Broerstraat 5, 9712 CP Groningen)

Datum: 13 april 2018

Tijdstip 13:00-17:00uUitnodigingstekst Expertmeeting Groningen

Prikbord

Reactie van Ivo Hendriks op 5 Juli 2018 op 10.02

FYI: Niet nieuw, maar ik kwam bij de Wageningen UR een artikeltje tegen dat een aantal aanbevelingen rondom gebruik (o.a. met betrekking tot archivering) van (onderzoeks-)datasets beschrijft.

https://www.wur.nl/nl/nieuws/Goed-archiveren-van-data-noodzakelijk.htm

Reactie van Yvonne Welings op 17 April 2018 op 11.16

Nog een dataset die in beeld moet komen: Smart Cities, samenwerking en kennisuitwisseling met de JADS lijkt mij van belang.

Cities4People: Smart Cities and Data Analytics

Invitation kick-off meeting of the JADS M-i-City Centre

We invite you to join us on 20 April for the official opening ceremony of the JADS M-i-City Centre. The meeting, titled Cities4People: Smart Cities and Data Analytics, is the perfect opportunity to learn more about the future of our rapidly expanding cities.

Current forecasts tell us that in the future we will all be ‘urban’. This rapid urbanization of our planet calls for smart and evidence-based responses, from both the policy side and the research community. The newly formed M-i-City Centre at JADS aims to introduce such a response by providing a novel perspective on the complexity of cities (and urban areas) by developing new data-based envisioning methods for ‘cities4people’. This will be done by using (i) systematic decomposition tools for the urban space (the ‘microcosmic city’) and (ii) (big) data on small-scale units in the city as knowledge-based building blocks for the real essence of the modern city. Much emphasis will be put on the statistical organization of micro information in the digital arena of contemporaneous cities as a tool for sustainable urban governance.
Click here to download the complete inception note on smart city an...
Reactie van Yvonne Welings op 16 April 2018 op 15.08

Data-analyses bij handhaving

Overheden moeten meer en effectiever gaan handhaven in het sociaal domein met behulp van data-analyse, laten minister Wouter Koolmees (D66) en staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (VVD) weten in een Kamerbrief over de handhavingskoers 2018-2021. Er wordt ook meer geïnvesteerd in gedragsonderzoek om fraude te voorkomen.

Risico-gericht werken

In de Kamerbrief, die de handhaving over de gehele breedte van de sociale zekerheid betreft, worden drie hoofdlijnen uiteengezet; het versterken van de handhavingsketen, effectief gebruik van data-analyse en het maken van goede afspraken met andere landen en Europese instanties. Met behulp van betere toepassing van data-analyse hopen Koolmees en Van Ark er niet alleen voor te zorgen dat uitkeringsgerechtigden de pakkans bij fraude te vergroten, maar ook om de preventie te verbeteren. ‘Data-analyse ondersteunt het risico-gericht werken’, staat in de Kamerbrief. ‘Dat betekent dat de uitvoering gericht kan zijn op benadering van thema’s en groepen waar de risico’s het grootst zijn.’

 https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/meer-gebruik-van-d...

Reactie van Yvonne Welings op 14 April 2018 op 19.37

Beste Ivo, Rienk en Erwin,

Jullie alle drie bedankt voor dit initiatief en verslag, helaas was ik niet in de gelegenheid er bij te zijn.

Waar ik zelf heel benieuwd naar ben, of er al directe zaken zijn te melden die mogelijk tot een aanpassing van de selectielijst kan leiden.

Reactie van Ivo Hendriks op 14 April 2018 op 15.58

Beste Rienk en Erwin, hartelijk dank voor de interessante sessie van gisteren; stof tot nadenken! Als beschikbaar ben ik nog wel geïnteresseerd in de presentaties van de verschillende sprekers. Misschien kunnen die hier gepost worden?

Voor degenen die niet aanwezig waren maar wél interesse hebben in het onderwerp heb ik een verslagje geschreven. Let op: deze tekst is volledig gebaseerd op mijn interpretatie. Als ik zaken gemist heb, of verkeerd begrepen, vul gerust/graag aan!

---

Je hoeft maar naar het nieuws van de laatste weken te kijken om te zien dat het belangrijk is na te de denken over het bewaren van datasets, stelt Marcel Broersma, hoogleraar Journalistieke Cultuur en Media aan de Rijksuniversiteit Groningen. Denk aan de kwestie rond Cambridge Analytica en Facebook, maar ook aan de inwerkingtreding van nieuwe privacywetgeving. Daarom zijn vanmiddag drie sprekers vanuit verschillende disciplines en vakgebieden gevraagd te vertellen over hun ervaringen, belangen en wensen rondom gebruik en bewaren van datasets.

Een toegepaste visie op gebruik en bewaren van datasets komt van Willem Eise Jongsma, die als proces- en informatiearchitect bij het CJIB ziet dat data en analyses daarop een steeds grotere rol krijgen bij het verbeteren van de dienstverlening. Bij het CJIB wordt data-analyse vooral gebruik om die dienstverlening toe te snijden op specifieke doelgroepen. Maar welke gegevens moet een instelling als het CJIB bewaren om verantwoording over procesuitvoer af te leggen? Het antwoord daarop is nog niet helemaal duidelijk (zie hieronder), maar het CJIB houdt in de informatiearchitectuur wel al rekening met dit vraagstuk. Een centraal register fungeert als 'single source of truth'. Daarin worden zaken vastgelegd als beleidsregels, condities, algoritmes en (delen van) datasets. Andere data-ontsluitingen zijn proportioneel, minimalistisch en tijdelijk. Een deelnemer merkt op dat een technisch solide oplossing alleen niet genoeg is: hoe zorgen we dat medewerkers doordrongen zijn van het belang van het bewaren van datasets, metadata en algoritmen? Iemand anders brengt het onderwerp ketensamenwerking ter sprake: hoe maken we onderscheid tussen ‘eigen’ en ‘vreemde’ data? En bij wie ligt een eventuele archiveringsverplichting als bijvoorbeeld datasets van verschillende organisaties gecombineerd worden?

Resultaten van wetenschappelijke onderzoeken blijken na herhaling van experimenten vaak niet reproduceerbaar te zijn. Volgens Geert-Jan van Bussel is dat in ieder geval deels te wijten aan gebrek aan aandacht voor Research Data Management (RDM). Dit dient drie doelen: verantwoording van het onderzoeksproces; het aantonen van validiteit van onderzoeksresultaten, en replicatie van onderzoek mogelijk maken. Maar niet-academische organisaties hebben in feite dezelfde belangen; ook zij moeten gegevens bewaren om verantwoording af te kunnen leggen. Maar hoe doe je dat? Allereerst door geldende wet- en regelgeving als richtsnoer te nemen. De AVG is van toepassing als je te maken hebt met persoonsgegevens. En de archiefwet geldt ook voor datasets. Niet alle vragen worden daarin echter duidelijk beantwoord. Want hoeveel informatie moet je precies bewaren? De hele bewerkingsgeschiedenis inclusief alle tussenliggende manipulaties en resultaten? Of kan je met minder toe? Dat is onduidelijk. In ieder geval moet over dit soort zaken iets worden afgesproken – het liefst binnen een duidelijke governancestructuur waarbinnen bestuurders een nadrukkelijke rol hebben. Uiteindelijk, stelt Van Bussel, weet niemand nog precies hoe om te gaan met datasets, maar – of juist daarom – kan je eigenlijk een verkeerde beslissing nemen, zolang je dat maar weloverwogen en rekening houdend met wet- en regelgeving doet.

Reactie van Ivo Hendriks op 14 April 2018 op 15.58

Deel 2:

Jacob Jolij is hoofd van de afdeling Onderzoekstechniek en Innovatie van de Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen van de RUG. Hij ziet binnen de sociale wetenschappen veel potentie voor (her)gebruik van datasets van andere onderzoekers, maar ook voor gegevens die niet primair voor onderzoeksdoeleinden zijn verzameld. Zo kunnen sociale media worden ingezet voor onderzoeken die een decennium geleden alleen nog binnen een labcontext worden uitgevoerd. Maar dan moet die data wel beschikbaar zijn. En van voldoende context voorzien. In Europese context wordt voor onderzoeksdata gewerkt aan betere ontsluiting: de European Open Science Cloud. Maar welke data moet daarin? Om dat te bepalen – en onderzoekers te ondersteunen bij het gebruik van datasets zijn veel meer data stewards nodig. En uiteraard komt ook bij onderzoeksdata de AVG weer ter sprake. Hoe anonimiseer je je data duurzaam, ook als bepaalde gegevens door technische of wetenschappelijke ontwikkelingen later toch tot individuen herleidbaar blijken te zijn?

Het laatste uur wordt gebruikt voor een forumdiscussie. Centraal staat de vraag wat het bewaarbelang van datasets is. Volgens Geert-Jan van Bussel is daarop geen eenduidig antwoord mogelijk: belangen kunnen voortdurend veranderen en zijn afhankelijk van de context. Willem Eise Jongsma benadert de vraag vanuit de uitvoeringsinstantie die het CJIB is: profiling heeft een maatschappelijk belang omdat het helpt bij de primaire taakuitoefening. Maar dezelfde gegevens kunnen door anderen voor andere doeleinden worden ingezet.

Door een van de deelnemers wordt geopperd het gebruiksbelang los te zien van het bewaarbelang. Voor wat betreft het laatste wordt geconcludeerd dat zowel universiteiten, uitvoeringsorganisaties en archieven zijn op zoek naar criteria rondom het bewaren van datasets. Selectielijsten zouden richting kunnen geven, maar maken geen onderscheid tussen datasets en andere informatieobjecten. Bovendien wordt opgemerkt wordt dat universiteiten niet betrokken zijn bij het opstellen daarvan. Onderzoeksbelangen zijn in die lijsten daarom nauwelijks vertegenwoordigd. Die zijn wellicht ook niet altijd te verenigen met erfgoed-, verantwoordings- en privacybelangen. Om te komen tot goede, afgewogen richtlijnen zouden daarom in ieder geval vertegenwoordigers van al deze organisaties betrokken moeten worden bij het opstellen daarvan.

Dan is er nog het urgente probleem dat de aanleiding was voor deze bijeenkomst. Hoe voorkomen we dat we door gebrek aan duidelijke of specifieke richtlijnen vandaag en morgen waardevolle data moeten vernietigen? Een moratorium op het vernietigen van data wordt voorgesteld, maar dat lijkt praktisch gezien niet haalbaar: er is eenvoudigweg te veel, de financiële consequenties enorm. Selectie echter roept de vraag op of wij kunnen bepalen wat men over vijftig jaar interessant vindt. Iemand trekt een parallel met wat er nu in de archieven ligt. Die selectie is ook goeddeels ‘toevallig’ ontstaan. Wellicht leidt een minder centralistisch bewaarbeleid wel tot meer diverse archieven?

Tot slot wordt nog opgemerkt dat vanuit het Landelijk Coördinatiepunt Research Data Management wordt gewerkt aan het standaardiseren van metadata bij onderzoeksdata. Dat leidt tot de opmerking dat naast het bewaren zelf en selectie van te bewaren data ook aandacht moet zijn voor het op de juiste manier bewaren van die gegevens.

Wat zijn volgens de sprekers de takeaways bij deze sessie? Jacob Jolij: uitwisseling tussen verschillende disciplines, elkaar leren kennen. Willem Eise Jongsma: maak het beleid niet te restrictief, probeer de belangen van stakeholders te verenigingen. Geert-Jan van Bussel: durf beslissingen te nemen, blijf niet hangen in nadenken alleen.

© 2024   Gemaakt door Marco Klerks.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden